René Goscinny (1926-1977) i Albert Uderzo (1927-2020) to duet wyjątkowy. Serdeczni przyjaciele i utalentowani artyści. Goscinny miał niezwykły dar do opowiadania historii przepełnionych humorem, pełnych zabaw słownych, przy których nawet największy ponurak się uśmiechnie. Współpracował przy takich seriach jak Lucky Luke, Przygody Mikołajek czy Iznogoud. Uderzo był niezwykłym rysownikiem, potrafiącym wyczarować niesamowite postacie. Duet razem stworzył takie serie jak Janko Pistolet, Umpa-pa Czerwonoskóry oraz swoje najsłynniejsze dzieło: Przygody dwóch Galów: Asteriksa i Obeliksa, które podbiło dosłownie cały świat.
Asteriks narodził się po burzy mózgów, która miała miejsce w sierpniu 1959 roku. W tym samym roku, 29 października, komiks zadebiutował na łamach magazynu Pilote, natomiast pierwszy album ukazał się w roku 1961. Do dzisiaj seria ukazała się w ponad stu wersjach językowych, a łączny nakład przekracza 350 milionów egzemplarzy. Panowie razem tworzyli przygody dzielnych galów przez kolejne 24 albumy, po śmierci Goscinnego, warstwą scenariuszową zajął się Uderzo. I mimo, że kolejne albumy są momentami nieco słabsze pod względem humoru, to nadal zapewniają świetną rozrywkę. Od albumu 35 seria przeszła w ręce nowych twórców: Jeana-Yves’a Ferriego (scenariusz) i Didiera Conrada (rysunki). Te albumy niestety nieco odstają od wcześniejszych, o ile graficznie nic im nie można zarzucić, to scenariuszowo jest już o wiele gorzej. Choć, przynajmniej jak w moim przypadku, po kolejnym czytaniu, można się do nich przekonać.
W Polsce seria zadebiutowała w 1990 roku nakładem wydawnictwa Egmont. Przez lata ukazywały się kolejne albumy komiksowe a także wydania specjalne. Pierwsze wydanie zostało zaprezentowane w dominującej białej szacie graficznej okładki i w miękkiej oprawie. Wydawca wznowił także serię w twardej oprawie, uzupełnionej o niezwykle ciekawy leksykon. Obecnie większość albumu doczekała się kolejnego wydania, także w miękkiej oprawie. Pojawiły się także zmiany w tłumaczeniu, niektóre niestety dość niefortunne.
Kolejność tomów wg pierwszego polskiego wydania, w nawiasach kolejność oryginalna:
1 Przygody Galla Asteriksa
2 Złoty sierp
3 Asteriks gladiator (4)
4 Wyprawa dookoła Gallii (5)
5 Asteriks i Kleopatra (6)
6 Walka wodzów (7)
7 Asteriks i Goci (3)
8 Asteriks u Brytów
9 Asteriks i Normanowie
10 Asteriks legionista
11 Tarcza Arwernów
12 Asteriks i kociołek (13)
13 Asteriks na igrzyskach olimpijskich (12)
14 Niezgoda (15)
15 Asteriks w Hiszpanii (14)
16 Asteriks u Helwetów
17 Osiedle bogów
18 Laury Cezara
19 Wróżbita
20 Asteriks na Korsyce
21 Podarunek Cezara
22 Wielka przeprawa
23 Asteriks u Belgów (24)
24 Obeliks i spółka (23)
Rysunki i scenariusz: Albert Uderzo.
25 Wielki rów
26 Odyseja Asteriksa
27 Syn Asteriksa
28 Asteriks u Reszehezady
29 Róża i miecz
30 Galera Obeliksa
31 Asteriks i Latraviata
32 Galijskie początki
33 Kiedy niebo spada na głowę
34 Rocznica urodzin Asteriksa i Obeliksa – Złota księga
Scenariusz: Jeana-Yves Ferri, rysunki: Didier Conrad
35 Asteriks u Piktów
36 Papirus Cezara
37 Asteriks w Italii
38 Córka Wercyngetoryksa
Albumy specjalne:
– Dwanaście prac Asteriksa (adaptacja filmu animowanego)
– Dwanaście prac Asteriksa (kolejna, inna w formie, adaptacja filmu animowanego)
– Tajemnica magicznego wywaru (adaptacja filmu animowanego)
– Jak Obeliks wpadł do kociołka druida, kiedy był mały (opowieść z dzieciństwa naszych bohaterów)
– Przygody Galla Asteriksa (pierwszy album uzupełniony o dodatek na temat powstania serii)
– W hołdzie Albertowi Uderzo: Asteriks i przyjaciele (album stworzony przez różnych rysowników, wydany z okazji 80 urodzin Uderzo)
Pierwszy tom w różnych wydaniach, różniących się kolorowaniem oraz tłumaczeniem.
Inne albumy Goscinnego i Uderzo:
Umpa-pa Czerwonoskóry
Polskie wydanie zbiorcze zawiera albumy: (w nawiasach data wydania oryginalnego)
– Czerwonoskóry (1961)
– Na wojennej ścieżce (1961)
– I piraci (1962)
– I tajna misja (1962)
– Kontra Chora Wątroba (1967)
Janko Pistolet
Polskie wydanie zbiorcze zawiera albumy: (w nawiasach data wydania oryginalnego)
– Korsarz niezwykły (1989)
– Kaper królewski (1991)
– I szpieg (1999)
– W Ameryce (1999)
– I szalony naukowiec (2013)
Seria Asteriks doczekała się także wiele adaptacji filmowych:
Filmy animowane:
– Asterix Gall (1967)
– Asterix i Kleopatra (1968)
– Dwanaście prac Asteriksa (1976)
– Asterix kontra Cezar (1985)
– Asterix w Brytanii (1986)
– Wielka bitwa Asteriksa (1989)
– Asterix podbija Amerykę (1994)
– Asterix i wikingowie (2006)
– Asterix i Obelix: Osiedle Bogów (2014)
– Asterix i Obelix: Tajemnica magicznego wywaru (2019)
Filmy aktorskie:
– Asterix i Obelix kontra Cezar (1999)
– Asterix i Obelix: Misja Kleopatra (2002)
– Asterix na olimpiadzie (2008)
– Asterix i Obelix: W służbie Jej Królewskiej Mości (2012)
Albert Uderzo zmarł 24 marca 2020. Wraz z René Goscinnym mieli ogromy wpływ na rynek komiksowy, a ich działa zapewne będą cieszyć jeszcze wiele pokoleń. U mnie to jedna z tych serii, gdzie bardzo często wracam do poszczególnych albumów. I mimo wielokrotnego czytania, cały czas zapewniają doskonałą zabawę.
8studs 